Strona główna Wczoraj i dziś

Dom Niemiecki, nie Strzelecki

Dom Strzelecki Nowy Sącz
Dom Strzelecki na pocztówce z roku otwarcia – 1937. Fot. archiwum prywatne

W czerwcu 1937 roku uroczyście otwarto Dom Strzelecki im. Bronisława Pierackiego. Był to budynek-pomnik pamięci zastrzelonego w 1934 roku generała Pierackiego, Ministra Spraw Wewnętrznych RP (młodość spędził w Nowym Sączu). Do wybuchu wojny Dom Strzelecki był w rękach Związku Strzeleckiego i Związku Legionistów Polskich.

Reklama

W czasie okupacji Niemcy zajęli budynek i przekształcili w „dom partii” – miejsce spotkań i wieców. Na niektórych pocztówkach z tego okresu Dom Strzelecki opisywany jest jako „Neu Sandez Parteihaus”; inne źródła wspominają o urządzeniu w nim „Deutsche Haus” czyli „Domu Niemieckiego”. Być może właśnie tutaj odbył się wspominany w dokumentalnym filmie „Goralenvolk” (na podstawie „Będziesz wisioł za coś” Pawła Smoleńskiego, reż. Artur „Baron” Więcek) uroczysty zjazd matek volksdeutschów z Podhala w 1941 roku…

Dom Strzelecki w czasie okupacji
Po raz pierwszy publikowana fotografia z kolekcji Bogusława Milana – zdjęcie Domu Strzeleckiego wykonane między 1940 a 1944. Fot. Twój Sącz

W wyglądzie zewnętrznym modernistycznej bryły Domu Strzeleckiego w czasie okupacji nie nastąpiły żadne zmiany. Na fotografii z tego okresu widać „tylko” flagę ze swastyką (powieszoną zresztą w tym samym miejscu, co polska flaga widoczna na pierwszej fotografii z roku otwarcia).

MOK Nowy Sącz
Dawny Dom Strzelecki, dziś Miejski Ośrodek Kultury w Nowym Sączu. Stan lato 2015. Fot. Bogusław Milan / Twój Sącz

Drugim szczegółem, który można dostrzec, jest prawdopodobnie zamurowana tablica pamiątkowa na froncie budynku, poświęcona generałowi Bronisławowi Pierackiemu (napis na fotografii z otwarcia Domu Strzeleckiego poniżej). Co ciekawe, „bohaterskie życie i śmierć Bronisława Pierackiego” nie podobały się też po wojnie. Replika tablicy zawisła na dzisiejszym Miejskim Ośrodku Kultury przy al. Wolności dopiero niedawno.

O Domu Strzeleckim i późniejszym Domu Kultury Kolejarza pisaliśmy także tutaj.

(jm)

PIC_1-A-2386-6
Poświęcenie Domu Strzeleckiego w czerwcu 1937 roku. Przed pamiątkową tablicą na froncie budynku premier Felicjan Sławoj Składkowski. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe
Reklama

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj