W piątek obchodzono uroczystości związane ze 160. rocznicą powstania Zakładu Karnego w Nowym Sączu.
W więzieniu przy ul. Pijarskiej wmurowano pamiątkową cegłę upamiętniającą 160 lat działalności w tym samym miejscu, choć pod różnymi nazwami. Przecięciem wstęgi zakończono również termomodernizację obiektu i montaż instalacji solarnej. Oficjalna część uroczystości odbyła się już w Miejskim Ośrodku Kultury, gdzie gości przyjął dyrektor Zakładu Karnego w Nowym Sączu ppłk SW Krzysztof Borończyk.
Jubileusz był okazją do wręczenia, przyznanej Zakładowi Karnemu w Nowym Sączu kilka tygodni temu, Tarczy Herbowej „Zasłużony dla Miasta Nowego Sącza”. W uzasadnieniu do uchwały o przyznaniu Tarczy czytamy między o działaniach kierownictwa Zakładu Karnego w Nowym Sączu na rzecz współpracy z lokalnym samorządem, a także środowiskiem poza ośrodkiem odosobnienia:
„Kierownictwo sądeckiego zakładu penitencjarnego od lat współpracuje z Urzędem Miasta i jego jednostkami. Jednym z projektów było zaangażowanie więźniów do prac porządkowych na terenie miasta, prac związanych z ochroną środowiska. Pozytywne efekty zostały docenione, dzięki czemu Zakład Karny podpisał porozumienie z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, które zobowiązuje go do wystawienia w ciągu kilku godzin grupy więźniów do prac w sytuacjach interwencyjnych i kryzysowych w celu ratowania lub zapobiegania klęskom żywiołowym.
Od kilku lat Zakład Karny realizuje projekt przeciwdziałania przestępczości, którego adresatem jest młodzież. Są to głównie edukacyjne spotkania uczniów sądeckich szkół na terenie ośrodka odosobnienia pod hasłem 'Lekcje wychowawcze w zakładzie karnym’. Funkcjonariusze Służby Więziennej przekazują młodzieży informacje m.in. o zasadach i warunkach odbywania kar pozbawienia wolności”.
Budynki przy ul. Pijarskiej, które zajmuje dziś Zakład Karny w Nowym Sączu zostały wzniesione w XVIII w. jako klasztor oo. pijarów. W XIX w. działało w nich m.in. gimnazjum. Więzienie utworzono w 1855 roku, początkowo dla żołnierzy austriackich, potem dla „zwykłych” przestępców. W okresie międzywojennym Zakład Karny w Nowym Sączu funkcjonował jako więzienie karno-śledcze klasy II i mógł pomieścić od 150 do 450 osób. Przebywali w nim więźniowie mający do odbycia wyroki od 1 roku do 3 lat. Podczas II wojny światowej Samodzielne Więzienie w Nowym Sączu było miejscem nie tylko izolacji, ale również miejscem tortur i straceń wykonywanych przez hitlerowców. Do roku 1946 na terenie zakładu wykonywano wyroki śmierci przez powieszenie, głównie na konfidentach wojennych, donosicielach i volksdeutschach. Po II wojnie światowej jednostka funkcjonowała jako areszt karno-śledczy w której przebywali zarówno mężczyźni, jak i kobiety. W 1967 r. areszt przekształcono na Zakład Karny dla mężczyzn dorosłych.
Obecnie, według informacji Służby Więziennej, jednostka penitencjarna w Nowym Sączu należy (od 1989 roku) do zakładu karnego typu zamkniętego dla recydywistów penitencjarnych z oddziałem dla tymczasowo aresztowanych. Pojemność zakładu wynosi 444 osadzonych (w tym oddział dla tymczasowo aresztowanych – 121 miejsc, oddziały dla skazanych – 323 miejsca). W ostatnich miesiącach w sądeckim więzieniu osadzonych jest 350 osób. Do ich „obsługi” zatrudnionych jest 170 pracowników.
Zainteresowanym historią nowosądeckiego więzienia polecamy opracowanie „Aniołów tu nie ma”, przygotowane na 150. rocznicę więzienia przez ówczesnego zastępcę dyrektora ZK, mjra Zdzisława Śliwińskiego, zamieszczone na stronie internetowej miasta w 2005 roku.
(edred)
