Nowy Sącz trafił na łamy niemieckiego tygodnika „Der Spiegel”

Niemiecki tygodnik „Der Spiegel” w najnowszym numerze w materiale poświęconym sytuacji w Polsce zwraca uwagę na rozczarowanie wielu Polaków pogrążoną w kryzysie Unią Europejską i ocenia, że rządzący od roku PiS obiecuje społeczeństwu ochronę przed globalizacją. Według autora artykułu aby zrozumieć fenomen zwycięstwa Prawa i Sprawiedliwości trzeba się udać na polską prowincję, której przykładem jest Nowy Sącz – naszemu miastu poświęcona jest znaczna część obszernego tekstu.

Zastanawiając się nad przyczynami sukcesu Jarosława Kaczyńskiego, autor artykułu „Gniewna większość” („Zornige Mehrheit”) Jan Puhl zwraca uwagę, że prezes PiS „obiecuje wyczerpanemu społeczeństwu ochronę przed globalizacją, co jest typowe dla prawicowego populizmu”.

„Nastroje między Warszawa a Brukselą, Paryżem i Berlinem dawno nie były tak złe jak obecnie” – ocenia „Der Spiegel”. Zdaniem Puhla, dzięki umiejętnemu posługiwaniu się stereotypami w rodzaju „UE niszczy cenną polską tradycję” czy liberałowie „chcą zaszkodzić świętej ojczyźnie”, Kaczyński zgromadził wokół siebie „heterogeniczny ruch oburzonych”.

Autor zaznacza, że aby zrozumieć fenomen zwycięstwa PiS, trzeba udać się na polską prowincję. Dużą część swojego materiału poświęcił na przedstawienie sytuacji w Nowym Sączu, gdzie w ubiegłorocznych wyborach parlamentarnych 60,5 proc. głosów oddano na partię Jarosława Kaczyńskiego. Opisuje Nowy Sącz jako miasto sukcesu, w którym mieszka wielu ludzi będących ilustracją kariery od pucybuta do milionera, a stopa bezrobocia wynosi 6 proc.

Jako postać charakterystyczną dla osób wypływowych w mieście Puhl przedstawia radnego PiS Patryka Wichra, „działacza PiS od samego początku”. Wicher uważa, że UE powinna „trzymać się z daleka od polskiej polityki”, a Bruksela musi „oddać swoje kompetencje na rzecz uprawnień władz narodowych” – relacjonuje Puhl. „Polska nie chce stać się bardziej europejska, raczej odwrotnie, Europa powinna stać się bardziej polska” – cytuje Wichra „Der Spiegel”.

„Nowy Sącz jest wzorem dającego się ogarnąć wzrokiem, małego świata, którego życzy sobie wielu Polaków: polsko-narodowego i odpornego na wyzwania globalizacji, ale równocześnie zachodniego i wspieranego finansowo przez UE” – pisze Puhl, podsumowując poglądy Wichra i jemu podobnych polityków.

W swoim materiale dziennikarz „Spiegla” wymienia też Romana Kluskę – pochodzącego z Nowego Sącza przedsiębiorcę, również sympatyka PiS. Puhl podkreśla, że były twórca koncernu komputerowego Optimus radzi Polakom, by odeszli od Europy. Autor przypomina czytelnikom o ogromnych problemach przedsiębiorcy z polską biurokracją, które zaprowadziły go do więzienia.

„Mamy dziś do czynienia z identycznym systemem, tyle że przepisy przychodzą z Brukseli” – powiedział „Spieglowi” Kluska. Jego zdaniem Polska musi być przygotowana do radzenia sobie bez unijnych subwencji. „To lepsze niż społeczeństwo, w którym powiększa się nierównowaga” – uważa Kluska.

Kluska i Wicher nie są „zapiekłymi, pełnymi nienawiści przeciwnikami Europy”, jak zastrzega Puhl. Obaj dobrze wiedzą – dodaje – że Polska potrzebuje ekonomicznych i przede wszystkim wojskowych więzi z Europą. „Z ich wypowiedzi przebija jednak rozczarowanie oraz polityczna wola sprzeciwu przeciwko odczuwalnemu sterowaniu z Brukseli. To polska reakcja na kryzys europejski” – wyjaśnia Puhl.

Zdaniem Puhla Polska będzie w przyszłości krajem, w którym „rząd będzie sprawował władzę bez oglądania się na kontrolę”. „System wymiaru sprawiedliwości i aparat bezpieczeństwa są już podporządkowane – aż do ostatniego sędziego na prowincji. Wieczny kompleks bycia pomijanym będzie nadal określał relacje [Polski] z UE, Polska będzie więc trudnym partnerem. Warszawa nie będzie chciała przyjąć euro i będzie traktowała zagranicznych inwestorów z nieufnością” – podsumowuje Puhl.

Autor tekstu Jan Puhl (ur. 1967) jako student spędził rok w Warszawie, potem przez 14 lat pisał dla „Spiegla” o Afryce oraz Europie Wschodniej.

Materiał niemieckiego tygodnika zilustrowano dziewięcioma zdjęciami autorstwa Mikołaja Nowackiego. Oprócz prezentowanych powyżej fotografii w tekście są także zdjęcia Romana Kluski, mszy w Kościele Kolejowym, pustawej widowni w kinie na projekcji filmu „Smoleńsk”, muzyka i organisty Tomasza Wolaka, artysty Mariusza Brodowskiego (mgr Morsa) oraz jego muralu na ścianie bloku przy ul. Broniewskiego a także grupy młodych ludzi z bronią z organizacji Strzelec ćwiczących gdzieś pod miastem.

„Der Spiegel” należy do najbardziej wpływowych i opiniotwórczych tytułów na niemieckim rynku prasowym, znanym m.in. z mocnego działu śledczego. Tygodnik ukazuje się od 1947 r., siedzibą redakcji jest Hamburg. Obecny nakład podawany przez wydawcę wynosi ok. 870 tys. egzemplarzy.

(JO), źródło: Der Spiegel, PAP