Jedynym punktem najbliższej sesji Rady Miasta Nowego Sącza we wtorek (21 listopada) jest przedstawiony przez prezydenta miasta projekt uchwały „w sprawie powierzenia zadań własnych Miasta Nowego Sącza o charakterze użyteczności publicznej” komunalnej spółce Nova. Projekt zakłada zlecenie spółce na okres 10 lat odbioru odpadów komunalnych mieszkańców, prowadzenia wysypiska oraz zapewnienie budowy odpowiedniej infrastruktury (m.in. wymaganych przepisami hal) do magazynowania i przetwarzania odpadów.
Należąca do Miasta Nowy Sącz spółka NOVA (nazwa od 2008 roku) to następczyni powstałej w 1998 roku spółki Składowisko Odpadów Komunalnych w Nowym Sączu. Zaczynała od zarządzania wysypiskiem odpadów przy ul. Tarnowskiej 120. Z czasem zbudowała tam m.in. linię do sortowania odpadów a także zainwestowała w pojemniki i samochody do wywozu odpadów. W ostatnich latach odbiera odpady od mieszkańców Nowego Sącza. W 2022 roku Miasto zapłaciło jej za to niemal 26 mln zł, dokładając kolejne kilka milionów do funkcjonowania spółki (w formie podwyższenia kapitału zakładowego). Mimo to Nova w zeszłym roku miała ponad 7 mln zł straty.
Na terenie wysypiska śmieci na osiedlu Zabełcze Nova posiada m.in. kilka instalacji do sortowania i przetwarzania odpadów, które nie spełniają wielu norm wyznaczonych dla magazynowania i przetwarzania śmieci. Jednocześnie z początkiem 2025 roku zakazane będzie prowadzenie powyższych działań bez odpowiedniej infrastruktury, m.in. hal, które spółka, aby móc działać legalnie, musi wybudować.
Nova z powodu złej sytuacji finansowej nie była w stanie uzyskać kredytu (starała się o 27 mln zł). Nie znalazła także kontrahenta chętnego do współpracy w formule „sfinansuj i wybuduj”. Stąd zrodziła się koncepcja, aby podjąć uchwałę o rozszerzeniu zakresu zadań powierzonych spółce Nova o „zapewnienie instalacji i urządzeń wraz z infrastrukturą do zagospodarowania odpadów komunalnych pochodzących z terenu Miasta Nowego Sącza, w szczególności poprzez realizację zadania inwestycyjnego polegającego na budowie pięciu obiektów (hal) wraz z infrastrukturą towarzyszącą na potrzeby procesu przetwarzania odpadów komunalnych, w tym magazynowania” na okres 10 lat. Ma to, zdaniem władz, pozwolić spółce Nova uzyskać kredytowanie koniecznych inwestycji i ukończyć budowę hal do końca 2024 roku.
Nova umowa powierzenia
Z kolei zdaniem władz miasta, powierzenie spółce Nova zadań w zakresie zagospodarowania odpadów do końca 2033 roku „będzie korzystne dla wspólnoty samorządowej tworzącej Miasto, ponieważ posiadanie w swojej strukturze spółki komunalnej gospodarującej odpadami stanowi gwarancję kontroli nad stawkami opłat za odbiór odpadów, które uiszczają mieszkańcy Miasta”.
W uzasadnieniu do projektu uchwały straszy się, że „skutkiem braku powierzenia Spółce zadań własnych w zakresie określonym w projekcie niniejszej uchwały będzie utrata przez Miasto realnej kontroli nad kosztami zagospodarowania i odbioru opadów, co prawdopodobnie doprowadzi do znacznych podwyżek opłat dla mieszkańców”.
Projekt uchwały wraz z uzasadnieniem poniżej.
Jakie skutki będzie niosło przyjęcie uchwały?
Po pierwsze z budżetu miasta przekażemy spółce Nova przez najbliższe 10 lat co najmniej 46 mln zł. W 2024 toku będzie to 4,6 mln zł za „rekompensatę dla spółki Nova z tytułu nakładów inwestycyjnych związanych z gospodarowaniem odpadami komunalnymi”.
Kolejne setki milionów złotych trafią do spółki z tytułu odbioru odpadów od mieszkańców miasta – nie będzie już przetargów (choć w ostatnich dwóch startowała tylko Nova a w 2021 roku Miasto odrzuciło minimalnie tańszą ofertę konkurencyjnej firmy), a ceny w praktyce może dyktować Nova – spółka może nie mieć motywacji do racjonalizacji kosztów i poprawy zarządzania. Można zresztą taki wniosek wysnuć z projektu budżetu miasta na przyszły rok, gdzie wydatki na gospodarowanie odpadami komunalnymi określono na 31,5 mln zł. W tym roku zapłacono za to spółce Nova 25,7 mln zł (plus kilka milionów dokapitalizowania) mimo, że początkowo zakładano, że będzie to tylko 21,5 mln zł.
Jeszcze dziwniejsze manipulacje cenami przeprowadzono trzy lata temu, gdzie najpierw Nova zaproponowała za usługi 24 mln zł aby po kilku tygodniach obniżyć ofertę do 18 mln zł, co prezydent miasta przedstawiał jako swoją zasługę i efekt rozmów ze spółką. W teorii niższe wydatki na zagospodarowanie odpadów powinny były się przełożyć na niższe ceny płacone mieszkańców ale narastające problemy finansowe spółki Nova zmusiły władze do wprowadzenia znacznych, kilkukrotnych podwyżek cen za odbiór śmieci od mieszkańców. Obecnie płacą oni 28,50 zł miesięcznie od osoby. Stawka dla prowadzących działalność gospodarczą jest znacznie wyższa bo wynosi 24 zł za każdy, 120-litrowy pojemnik lub worek.
(JO)
