Rada Miasta Nowego Sącza wyraziła zgodę na wzniesienie „Pomnika za Wolność” na miejskiej działce przy ul. Długosza, obok kościoła św. Kazimierza. Inicjatywę wzniesienia obelisku o nazwie „Pomnik Wolności”, którego projekt przygotował prof. Czesław Dźwigaj, wystąpiło Małopolskie Centrum Kultury Sokół. Realizacja ma kosztować pół miliona zł i będzie sfinansowana w całości ze środków programu „Rzeźba w przestrzeni publicznej dla Niepodległej – 2023” prowadzonego przez Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. Jeszcze nie wiadomo, czy zmiana nazwy będzie zaakceptowana przez instytucję finansującą projekt.
Projekt uchwały „w sprawie wyrażenia zgody na wzniesienie pomnika” wprowadzono do porządku obrad tuż po rozpoczęciu sesji. W uzasadnieniu do projektu napisano, że „Pomnik Wolności ma w zamyśle inicjatorów upamiętniać miejsca kaźni (Auschwitz, Mauthausen, Ravensbruck, Dachau, Majdanek, Starobielsk, Ostaszków, Twer, Smoleńsk, Katyń)”.
Radni klubu Prawo i Sprawiedliwość jednogłośnie podkreślali, że pomnik powinien „łączyć” wszystkich, ale część radnych miała poważne wątpliwości. Józef Hojnor zwracał uwagę na niejasność związaną z pojawieniem się na cokole nazwy miasta Smoleńsk a także brak publicznej dyskusji związanej z pomnikiem. Maciej Prostko uznał nazwę „Pomnik Wolności” za niefortunną, m.in. z powodu trudności skojarzenia obozów koncentracyjnych ze słowem „wolność” i domagał się dopracowania projektu. Natomiast Jakub Prokopowicz uznał projekt za „żenująco słaby”, a formę uzasadnienia jako lekceważącą Radę Miasta. – To co jest tutaj obraża bohaterów, którzy oddali życie za Ojczyznę – mówił.
Po dyskusjach kuluarowych i w związku z wątpliwościami części radnych, do projektu uchwały wniesiono autopoprawkę, zmieniają nazwę obelisku na „Pomnik za Wolność – Ofiarom Kaźni II Wojny Światowej”. Nie wiadomo jeszcze, czy instytucja finansująca zgodzi się na zmianę nazwy pierwotnego projektu „Pomnika Wolności”, na który przyznano środki (500 tys. zł – jednostkowo najwięcej z wszystkich 27 zaakceptowanych wniosków o łącznej wartości 4 mln zł).
20 radnych ostatecznie poparło uchwałę, a troje obecnych na sali nie wzięło udziału w głosowaniu. Już posesji radna Iwona Mularczyk (PiS) we wpisie opublikowanym w mediach społecznościowych poskarżyła się, że radni z jej klubu nie byli wcześniej informowani o rozmowach dotyczących pomnika, prowadzonych na linii MCK Sokół – prezydent Nowego Sącza i domaga się szerokich konsultacji w sprawie nazwy oraz napisów, jakie mają być umieszczone na pomniku. Pełny wpis poniżej
Prowadzące projekt MCK Sokół wkrótce ma zamiar podpisać umowę z Centrum Rzeźby Polskiej na finansowanie budowy w ramach projektu „Rzeźba w przestrzeni publicznej dla Niepodległej – 2023”. W maju planowane jest wmurowanie kamienia węgielnego, a jesienią – odsłonięcie. Zgodnie z zasadami konkursu i dofinansowania, musi się to stać do 15 listopada br.
Pomysłodawcy budowy pomnika (nie jest publicznie znana lista ale starania o budowę przypisuje sobie m.in. wiceprzewodniczący Rady Miasta Artur Czernecki) w uzasadnienie do uchwały nie podali, w jaki sposób wybrali projekt pomnika. Jego autorem jest prof. Czesław Dźwigaj, artysta rzeźbiarz, profesor ASP w Krakowie. Najbardziej znany jest z realizacji około 50 pomników Jana Pawła II, w tym stojącego na rynku Nowego Sącza.
Jak podaje Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, „„Rzeźba w przestrzeni publicznej dla Niepodległej” to pierwszy w Polsce program dotacyjny przeznaczony na inwestycje w zakresie realizacji form rzeźbiarskich w przestrzeni publicznej. Jego celem jest podniesienie jakości przestrzeni publicznej w Polsce poprzez usytuowanie w niej większej liczby dzieł o wysokim poziomie rzeźbiarskim oraz próba dokonania zmiany myślenia o wspólnej przestrzeni, m.in. dzięki wypracowaniu dobrych praktyk wyboru dzieł”.
(JO)
