Sądeckie Zakłady Naprawy Autobusów – sztandarowy przykład bezsensu socjalistycznej gospodarki. Podobno lokalne władze zabiegały, żeby jakąś fabrykę dla uczniów miejscowej „samochodówki” stworzyć. Znalazł się w końcu jakiś minister. W 1971 roku zarządził, że oto w Nowym Sączu, trochę na końcu Polski (przynajmniej dla tych z północy czy zachodu), autobusy będą naprawiać. A wcześniej do fabryki setki kilometrów wozić.
Budowę zaczęto przy ulicy Węgierskiej, pomiędzy zakładami SZEW (Sądeckie Zakłady Elektrod Węglowych) i SZPOW (Sądeckie Zakłady Przemysłu Owocowo-Warzywnego). A że gospodarka socjalistyczna w latach 70. kochała rozmach na kredyt, zajęto ponad 20 hektarów. Pobudowano potężne hale i inne ustrojstwa o nie do końca zrozumiałym przeznaczeniu. SZNA zaczęły działać w 1979 roku, pracowało tam ponad 1000 ludzi. Ciężko było sprowadzić setki autobusów (głównie Jelczy – „ogórków”), więc roboty nie było za wiele. Próbowano jeszcze ratować sytuację rozszerzając działalność o naprawę samochodów (stąd późniejsza nazwa, widoczna na górnym zdjęciu – Sądeckie Zakłady Naprawy Samochodów). Jednak rodzący się kapitalizm zrobił swoje i na początku lat 90. ubiegłego wieku zakłady upadły.
Pamięć o nich nie zginęła z dwóch powodów. Pierwszy – zastępcą dyrektora w SZNA w latach 80. był Roman Kluska. Wspomina do dziś, jak próbował reformować system pracy w molochu. W końcu został zwolniony i założył w 1988 roku swoją firmę „Optimus„. Drugi powód – widoczny przy Węgierskiej do dziś – to firma Fakro. Bo właśnie w halach po SZNA/SZNS działa znana na całym świecie firma produkująca okna dachowe. Twórca Fakro, Ryszard Florek, hale kupił od syndyka zbankrutowanych zakładów naprawczych. Pierwsze okna wyprodukowano tam w 1991 roku.
(jm)
