Po wydaniu przez Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków decyzji z rygorem natychmiastowej wykonalności nakazującej zabezpieczenie odsłoniętych latem zeszłego roku reliktów murów dawnego ratusza, zasypanie ich oraz odtworzenie płyty Rynku do stanu sprzed prac archeologicznych, prowadząca prace Sądecka Agencja Rozwoju Regionalnego odwołuje się do Generalnego Konserwatora Zabytków. SARR chce uchylenia decyzji prezentując jednocześnie trzy koncepcje zagospodarowania reliktów starego ratusza.
Przypomnijmy, że badania archeologiczne na Rynku, w obrębie starego ratusza, prowadziła na zlecenie Miasta Sądecka Agencja Rozwoju Regionalnego. Odsłonięto ponownie (tak jak podczas podobnych prac w 1966 roku) fundamenty dawnego ratusza, fragmenty murów i pomieszczeń. Prace archeologiczne po kilku miesiącach zakończono, a odkryte fundamenty przykryto specjalnym materiałem, pozostawiając na Rynku ogrodzony wykop. Władze miasta ogólnikowo tłumaczyły, że chciałyby teren wykorzystać jako atrakcję turystyczną, ale wówczas nie przedstawiono żadnych szczegółów.
Małopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków uznał, że obecne zabezpieczenie wykopalisk w panujących warunkach atmosferycznych jest niewystarczające i wydał decyzję nakładającą na SARR w terminie do końca marca br. „obowiązek trwałego zabezpieczenia odsłoniętych reliktów murowych poprzez ich zabezpieczenie (np. geowłókniną) i zasypanie wraz z odtworzeniem nawierzchni płyty Rynku”.
Konserwator zabytków: odsłonięte fundamenty dawnego ratusza muszą być natychmiast zasypane
Sądecka Agencja Rozwoju Regionalnego wystąpiła właśnie do Generalnego Konserwatora Zabytków z odwołaniem od powyższej decyzji, wnosząc m.in. o wstrzymanie rygoru natychmiastowej wykonalności oraz nie nakładanie obowiązku odtworzenia nawierzchni płyty Rynku. SARR chciałaby też wydłużyć o co najmniej pół roku obowiązek trwałego zabezpieczenia odsłoniętych reliktów murowych.
W odwołaniu SARR przekonuje, że „wykonała wykopaliska z pełną rzetelnością i pieczołowitością, w zgodzie z najnowszymi wymogami archeologii oraz według warunków pozwolenia konserwatorskiego” a „pozyskane z wykopalisk informacje posłużyły do przygotowania przez SARR trzy-wariantowej koncepcji zagospodarowania reliktów starego ratusza pod kątem stworzenia w nim muzeum podziemnego z wyeksponowaniem zakonserwowanych ruin i stworzenia dookoła nich ścieżki dydaktyczno-historycznej oraz nowoczesnego zaplecza muzealnego”.
SARR zwraca też uwagę, że narzucone terminy są nierealne a odtworzenie płyty Rynku w miejscu wykopalisk jest bardzo kosztowne a nawet niemożliwe, bowiem wiele płyt nawierzchni, które były już w złym stanie, podczas prowadzonych wykopalisk uległa zniszczeniu. Jest to też nielogiczne działanie przy założeniu realizowania zamierzonej w tym miejscu inwestycji.
Kilka dni po wydaniu decyzji nakazującej zasypanie fundamentów dawnego ratusza i kilka dni przed napisaniem odwołania w tej sprawie, SARR po raz pierwszy publicznie przedstawiła trzy pomysły na wykorzystanie i zagospodarowanie tego terenu.
Najkosztowniejsza koncepcja zakłada ”utworzenie obiektu kubaturowego wokół istniejących ruin piwnic
i fundamentów dawnego ratusza. Obiekt stanowił będzie podziemne muzeum. W obiekcie będzie możliwość organizowania wycieczek szkolnych jak i zwiedzanie indywidualne. Ciekawym punktem zwiedzania będzie fragment historycznej zabudowy przedstawiający mury studni / dołu złoczyńców. Zaprojektowano tam balkon widokowy wraz ze szklaną barierką, co pozwoli na przeniesienie się w głąb historycznej zabudowy. Koncepcja zakłada także utworzenie szklanej posadzki na płycie rynku wraz z odtworzeniem układu odkrytych murów za pomocą kamiennej posadzki na płycie rynku”.
Drugi wariant jest nieco okrojoną wersją pierwszej koncepcji, m.in. bez rozbudowanej ścieżki dydaktycznej. Wariant trzeci, jest najskromniejszą i najtańszą propozycją. – Zakłada utworzenie szklanej posadzki na płycie rynku wraz z odtworzeniem układu odkrytych murów za pomocą kamiennej posadzki na płycie rynku. Posadzkę projektuje się nad
pomieszczeniem studni / dołu złoczyńców oraz nad krętą klatką schodową dawnej wieży ratuszowej – tłumaczy Jarosław Suwała, prezes Zarządu SARR.
Według pobieżnych szacunków realizacja zamierzeń może kosztować od 2 do 6 mln zł. Koncepcje nie mają jeszcze żadnych uzgodnień, np. ze strony Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków (dopiero w lutym zwrócono się o wydanie zaleceń). Dopiero w planach są: przygotowanie dokumentacji projektowo-wykonawczej oraz próby znalezienia finansowania dla tej inwestycji.
(JO)
