WYBORY SAMORZĄDOWE W NOWYM SĄCZU – Część 36 – PROGRAM WYBORCZY WIOSNY
Przeczytaliśmy starannie program wyborczy WIOSNY Ryszarda Nowaka. Pisaliśmy o tym w części 31. Szkoda, że nie skorzystano z tych rad. Niby wszystko jest w programie Wiosny, ale czyta to się ciężko. To ważne, ponieważ wyborcy nie chcą się przebijać przez „ściany tekstu”. Dla czytelnika ważna jest czytelność, przejrzystość struktury programu. A Program jest niestety chaotyczny. Niedobre jest również ściąganie i przewijanie Programu.
Czytamy wprowadzenie. Jest klasycznie strzeliste. Czytamy „zarys”. On jest dość szczegółowy, przegadany. Istnieją 3 osie, ale oznaczone są tylko 2. Pierwsza jest społeczna i obywatelska, tego można się domyślić, bo nazwy zabrakło. Druga oś to: Miasto kultury i edukacji. Trzecia to „Zieloność miasta”.
Może i to wystarczy dla „zarysu”, te 3 filary. Ja je nazwałem filarami. W pierwszym filarze są 4 motywy – takie rozwinięcia tego obywatelskiego społeczeństwa. W „mieście kultury i edukacji” są 4 motywy. W „zielonym mieście” jest motywów 5 (dwa się powtarzają). Jest sporo obietnic. Ale taka to już cecha wszystkich programów wyborczych na świecie.
Przechodzimy do części szczegółowej z pewną obawą. Jakiej szczegółowości należy spodziewać się, po szczegółowym zarysie? No i już we wprowadzeniu do tej części jest sporo propozycji. To dobrze, ale można przejść w inflację propozycji. Można jej jednak uniknąć dzięki uporządkowanej strukturze programu/strategii. Pisaliśmy w części 31 o „piramidzie celów”.
Szukamy rozwinięcia tych 3 filarów z „zarysu”, ale niestety jest teraz inny układ. Dlaczego? No i tutaj są te „ściany tekstu”, opisy, które są także diagnozami, są tabele. Pojawia się „sport”, „zdrowie”, „edukacja”, „Węgierska-bis”, „środki zewnętrzne”, „bezpieczeństwo”, których nie było w „zarysie”. Wprowadzenia i rozwinięcia mieszają się z diagnozami, krytyką obecnego prezydenta z planami, które są na niezunifikowanym poziomie szczegółowości. I właśnie to sprawia wrażenie chaosu.
Tak strona formalna osłabia stronę merytoryczną programu. Ale można przeczytać o wielu ciekawych pomysłach. Pomijając nieprzyjazność formalną tekstu, będziemy czytać z dobrym nastawianiem.
Zaczyna się od „Programu kulturalnego”. Jest krytyka obecnego prezydenta. Jest grubo od akcji i planów imprez. Naliczyłem 22 imprezy w roku. Wychodzi 2 w miesiącu. Gdyby dodać jeszcze zapowiedzi z wprowadzenia, to wyjdzie tego z 50 inicjatyw. Gdyby tylko udało się to wszystko zrobić? Ja dzisiaj zgadzam się już na połowę. Szkoda, że nie podano szacunkowych kosztów. Ale tego unika się w programach wyborczych właśnie.
Przechodzę do drugiego punktu – Ochrona środowiska. Jest oczywiste „czyste powietrze”. Będziemy rozwijać sieć wod.-kan. Czy ona nie jest już rozwinięta? Ale padają konkretne ulice i odcinki. No dobrze. Niech to zrobi spółka komunalna. Jest punkt z odpadami, z kiepskim recyklingiem. Tak, gospodarkę odpadami trzeba naprawić. Będą doradcy, będą spotkania, będą dopłaty, także do wody. Będą sadzone drzewa, będzie piękny Lasek Falkowski. Gdyby tak wszystko udało się zrobić? Ja biorę znowu połowę.
Jest – Transport zbiorowy. Jest krytyka obecnego prezydenta. Jest źle. Sprawa darmowego transportu będzie rozstrzygnięta w referendum. Jest zapowiedź reformy MPK. Zmiany na rondach. Pas ruchu publicznego na Węgierskiej. Autobusy do Grybowa. Oczywiście, autobusy zeroemisyjne.
Punkt z Budżetem Obywatelskim. Jest patologia można wyczytać. BO ma wzmacniać demokrację bezpośrednią i to jest zagadkowe. Zwiększenie promocji BO. Sprawiedliwe ocenianie. Nie będzie imprezowania. Będzie za to budowany kapitał społeczny. Owszem, czyta się to nawet dobrze. Może nawet idzie to wprowadzić w życie.
Zarządzanie sportem. Standardowo jest opis, jak jest źle. Jest cała seria zarzutów. Jest: stadion, Sandecja, złe zarządzanie w zasadzie wszystkim. Plan jest zaskakująco ogólny: lepsze zarządzanie. (Szkoda, że w tych punktach raz jest szczegółowo, a raz ogólnie.)
Zdrowie i pomoc społeczna. Początek standardowy: jest źle. Powstanie: Centrum Usług Społecznych. Kompetencje tak szerokie, że aż ogólne. Lepiej jest jednak czytać o kilku konkretach niż o kilkudziesięciu sprawach. Jest jeszcze 16 innych spraw. Jedną trzeba odnotować: reaktywacja izby wytrzeźwień i utworzenie schroniska dla bezdomnych. Gdyby tak 1/3 założeń zrealizować, to byłoby dobrze.
Edukacja. Tutaj zaskoczenie: brak krytyki obecnego prezydenta. Jest za to 18 punktów. Każdy słuszny. 50% zrealizowanych zapowiedzi będzie dużym sukcesem. Szukam szczegółów tego Centrum Sędziwoja i nie znalazłem. Szkoda. Za to szczegółowo jest pisane o „zastępstwach doraźnych”.
Węgierska-bis. Jest o wielu sprawach infrastrukturalnych, ale prawie nic o – Węgierskiej-bis. To ważne, bo obecny prezydent oponował. Dlaczego? Myślałem, że poczytam o tym. Jest dość ogólnie, a w innych punkach bardzo szczegółowo. Jest niedosyt.
Program Starówka. Jest znowu krytyka prezydenta, są złośliwości nawet. Plan jest dość ogólny. Będą parkingi nad Dunajcem. Szkoda, że tylko tam. Będzie zielono, ale to takie ogólne i mało konkretne. Cześć konkretnych imprez, zapowiadanych w „kulturze”, będzie odbywać się w centrum. Jest niedosyt. A zapowiedź „diagnozy i analizy” rozczarowuje. Trzeba podać konkretne plany już teraz.
Bezpieczeństwo. Jest wprowadzenie, krytyka, reaktywność wspomnieniowa. No i jest zapowiedź „kontynuacji”. Należy rozumieć działań rozpoczętych wiele lat wcześniej. Zbyt to ogólne. Jest niedosyt.
Finansowanie zadań. Jest opis, że kiedyś było dobrze. Są wymienione programy UE. Jest deklaracja, ze będą wykorzystywane. To dobrze. Szkoda, że Program nie listuje na co konkretnie. Jest niedosyt.
W Programie wyczytać można wiele. Można odnieść wrażenie, że Program pisało kilka osób, stąd brak unifikacji, różne poziomy szczegółowości. No i niestety brak spójności Jest sporo chaosu.
Nie można jednak powiedzieć, że brak jest cennych i ciekawych planów. Jest więcej niż „100 konkretów”. Gdyby tak Program przepisać i uporządkować, to byłoby lepiej. Pan Ryszard Nowak nagrał niezły spot promujący. Ten Program powinien zostać „przerzucony” na taki spot. Potrzebny jest skrót, taki spójny. No i: oddzielenie krytyki od diagnozy i planowania. Pisanie: od ogółu do szczegółu.
No i teraz przechodzę do zgodności Programu Wiosny z 5 Planami Kurka.
Z Pierwszym Planem dotyczącym spraw komunikacji i sądeckich mediów jest niewielka konwergencja. Jest zapowiedź referendum, konsultacji obywatelskich. Pan Nowak mówi o stałych spotkaniach z mediami. Ale nie wiadomo co stanie się z Kurierem Nowosądeckim. W Planie Kurka sugerowaliśmy, aby przekazać go lokalnym mediom. Zakładamy, że po wygranej Pana Nowaka, nie stanie się orężem promocji nowego prezydenta. Nie przeczytaliśmy nic o parytecie podziału środków pomiędzy sadeckie media, aby skończyć z uznaniowością. To może stać się fundamentem bezstronności mediów i rozwoju społeczeństwa obywatelskiego.
Drugi Plan Kurka dotyczył deweloperów i budowania w mieście, zwłaszcza w centrum miasta. Nie znaleźliśmy wielu zbieżności. Owszem, można ich się doszukać na siłę. Ale nam chodziło o konkret, a nie szukanie na siłę.
Trzeci Plan Kurka dotyczył odpolitycznienia spółek komunalnych. Tutaj zupełnie nie ma zbieżności. Program w ogóle tym się nie zajmuje. Czyli co? Po wygraniu wyborów zostaną wymienione rady i zarządy spółek komunalnych na ludzi swoich? Szkoda, że Program nic o tym nie mówi.
Czwarty Plan Kurka dotyczył stworzenie w centrum miasta centrów edukacji i sztuki. Program Wiosny wspomina coś Centrum Sędziwoja, ale tylko wspomina. Plan Kurka to konkrety z podziałem na dyscypliny i treści. Szkoda, że przy wchodzeniu w szczegóły (o dodatkach stażowych w MPK) nie napisano nic więcej o tym centrum Sędziwoja. O sztuce także jest niewiele, coś jest pisane o muzeum regionalnym i sztuce współczesnej, ale to takie tylko wzmianki. Czwarty Plan Kurka dawał treść i konkret. Jest jakaś zbieżność, ale trzeba wierzyć mocno, że coś powstanie z serii nauka i sztuka. A wystarczyło sięgnąć po 4 Plan Kurka. On po to powstał.
Piąty Plan Kurka to konkret w postaci stworzenia ogrodu w Centrum Miasta z podaniem ulic i koncepcji. Program Wiosny ogólnie pisze o „zieloności”, o parkach, ale nie wiadomo gdzie i jak. Znowu trzeba wierzyć, że zostanie coś zrobione. A wystarczyło sięgnąć po 5 Plan Kurka.
Zbieżność Programu Wiosny i 5 Planów Kurka trzeba określić na jakieś 20% To mało. Szkoda. Nie pisaliśmy tych planów dla jaj i hecy. To także powód, że nie popadamy w zachwyt nad Programem Wiosny, ale pewne rzeczy trzeba docenić. Na pewno nie chodzi o formę, a treść Programu.
Ogólna ocena w skali 10-punktowej to mocne 5. No dobrze niechaj będzie słabe 6. Na zachętę. Gdyby poprawić stronę formalną, uporządkować i uzupełnić Program, to będzie ocena 7. Gdyby wykorzystać Plany Kurka, to ocena pójdzie na 8, a nawet na 9. Kiedy będzie ocena 10? Do tego potrzebny jest – „palec boży”.
W następnej części będziemy oceniać inne programy. Ale tylko w wersji pisanej. Nie będziemy przebijać się przez treści konwencji wyborczych.
